شاید برایتان سوال عجیبی باشد، نقره چیست؟ وقتی نام این فلز ارزشمند را می‌شنوید بدون شک پیش از هر چیزی به یاد زیورآلات نقره از جمله انگشتر نقره یا گردنبند میفتید. درست است، نقره کاربرد بسیاری در ساخت زیورآلات دارد اما به جز اینکه یک فلز ارزشمند زینتی باشد، کاربرد و فواید متفاوتی دارد. پس اگر اهل خرید اشیاء نقره یا زیورآلان هستید، با ما همراه باشید تا کمی بیشتر با نقره آشنا شویم.
نقره چیست؟
نقره یک عنصر شیمیایی با علامت [Ag] نقره، فلزی گرانبها ، نرم ، چکش خوار و انعطاف پذیر، به رنگ سفید مایل به خاکستری است. این فلز پس از پرداخت شدن براق و درخشان می‌شود. نقره بالاترین رسانایی الکتریکی و حرارتی را در بین تمام فلزات دارد و از نظر چکش خوار بودن و مفتول شوندگی در رتبه دوم بعد از طلا قرار دارد. این فلز در دمای ۹۶۱ درجه سانتیگراد ذوب می‌شود و در حدود ۲۲۰۰ درجه سانتیگراد می‌جوشد.
نقره در طبیعت به صورت خالص و به صورت آلیاژ طبیعی همراه با طلا و دیگر فلزات و همچنین در برخی از سنگ های معدنی نیز یافت می‌شود.
تاریخچه نقره
این فلز درخشان از گذشته تا به حال کاربردهای مختلفی در زندگی انسان‌ها داشته است از جمله ساخت ظروف، لوازم تزیینی، ضرب سکه، ساخت جواهرات و حتی صنعت عکاسی و دندانپزشکی.
در ایران قدمت به جا مانده به هزاره پنجم قبل از میلاد باز می‌گردد. بیشترین آثار یافت شده مربوط به تپه سیلک کاشان می‌باشد.
ضمن اینکه سکه‌ها و شمش‌های نقره برای سرمایه گذاری و به عنوان پناه امن سرمایه به کار می‌روند، زیرا نقره در بیشتر مواقع رشد بهتری نسبت به طلا داشته است و سرمایه گذاری در شمش نقره توسط کارشناسان توصیه می‌شود همچنین نقره به دلیل اکسید نشدن شرایط نگهداری بسیار آسانی دارد.
تولید جهانی نقره در سال ۲۰۱۰ بیش از ۲۲ هزار تن بوده که بیشتر از ۵ برابر تولید طلاست. بهای این فلز هم در ماه مارس ۲۰۲۰ بیش از ۱۹ دلار برای هر اونس معادل بیش از ۲ میلیون تومان برای هر کیلوگرم بوده است که تقریبا یک هفتادم بهای طلاست. در طول یکصد سال اخر قیمت نقره از یک پانزدهم تا یک صدم قیمت طلا متغیر بوده است.
مکزیک با ۴۵۰۰ تن بزرگ‌ترین تولیدکننده نقره جهان است و پرو و چین با اختلاف کمی پس از آن قرار می گیرند.
در گذشته از واژه سیم برای نامیدن این فلز استفاده می‌شد. سیم از واژه پارسی میانه asêm گرفته شده‌است. نام لاتین این فلز argentum است که از ریشه هندواروپایی arg- به معنی خاکستری یا درخشان می‌آید.
استخراج نقره
سنگ معدن های غنی از نقره مدت ها پیش به دلیل استخراج از بین رفت. امروزه نقره معمولاً از سنگ معادن تهیه می‌شود که مقادیر بسیار کمی از فلز را در خود جای داده است. این مقادیر می تواند از حدود چند هزارم باشد.
این فلز معمولاً به عنوان محصول جانبی سایر فلزات استخراج می‌شود. پس از حذف فلز اولیه، زباله ها اغلب حاوی مقادیر کمی نقره هستند. این مواد زائد با مواد شیمیایی تصفیه می‌شوند که با نقره واکنش نشان می‌دهند. سپس میتوان نقره را با الکترولیز استخراج کرد. الکترولیز فرآیندی است که طی آن یک ترکیب با عبور جریان الکتریکی از آن شکسته می‌شود.
انواع نقره
انواع مختلفی از نقره وجود دارد که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای مختلفی دارند
نقره خالص(پنبه)
عیار ۹۹۹ شامل ۹۹/۹٪ نقره خالص می‌باشد و به دلیل نرمی زیاد، بیشتر به دو صورت نقره ساچمه و نقره شمش وجود دارد و برای سرمایه گذاری مناسب می‌باشد
نقره استرلینگ
عیار ۹۲۵ شامل ۹۲/۵٪ نقره خالص و ۷/۵٪ فلزات دیگر مانند مس است. این نوع نقره به دلیل دوام و سختی بیشتر برای ساخت جواهرات و ظروف نقره بسیار محبوب است.
از انواع دیگر نقره میتوان به نقره ارژنتیوم، نقره تبتان و نقره نیکلی اشاره کرد.
نقره خالص(پنبه) چیست؟
در ایران به نقره خام و خالص با عیار ۹۹۹ اصطلاحا نقره پنبه یا نقره ساچمه نیز گفته می شود. نقره پنبه را به دو صورت شمش و ساچمه در می‌آورند.
نقره شمش
به یک میله یا صفحه‌ای فلزی که از جنس نقره می‌باشد و معمولا با عیار ۹۹۹ ساخته و روانه بازار می‌شود شمش نقره می‌گویند. این فلز گران بها در طبیعت یافت می‌شود و بعد از طلا رتبه دوم را به خود اختصاص داده است. ویژگی‌های نقره شامل براقیت، نرمی و نیز رنگ سفید آن است که در طبیعت هم به صورت خالص و نیز ترکیبی با فلزات دیگر یافت می‌شود. قالبی به طول کمتر از ۲ متر را شمش می‌گویند و در شرایطی که شمش نقره با سطح مقطع کوچکتر از ۲۲۵ سانتی متر قرار می‌گیرد را شمشال می‌گویند.
نقره ساچمه
ساچمه نقره همان نقره خام است که به نوعی، مواد اولیه نقره‌سازی یا نقره کاری به شمار می‌رود. به عبارت دیگر هر نقره سازی که بخواهد مواد اولیه ساخت انگشتر نقره، پلاک نقره، گوشواره نقره، گردنبند نقره و حتی ظروف نقره را تهیه کند، بایستی آن را به صورت ساچمه یا پنبه و یا گوارسه خریداری بکند.
نقره استرلینگ به چه معناست؟
نقره خالص با عیار ۹۹۹ بسیار نرم است. بنابراین برای ساخت زیورآلات مناسب نیست و باید با عیار کردن و ترکیب آن با فلزات دیگر، مقاومت آن را بالا برد. به طور معمول برای ترکیب نقره با سایر فلزات، از یه نسبت مشخص استفاده می‌شود. رایج ترین نسبت استاندارد موجود در جهان نسبت ۹۲/۵ به ۷/۵ است. پس مفهوم نقره با عیار ۹۲۵ این است که از ترکیب ۹۲/۵ درصد نقره خالص و ۷/۵ درصد فلزات دیگر تشکیل شده است و نقره استرلینگ نام دارد. مناسب‌ترین نقره برای ساخت زیورآلات و جواهرات، نقره استرلینگ است.
موارد استفاده نقره
با توجه به ارزش، حالت پذیری و رسانایی بودن نقره، از این فلز در موارد مختلفی استفاده می شود
۱- زیورآلات و ظروف نقره: نقره به دلیل رنگ سفید درخشان و مقاومت در برابر اکسیداسیون در جواهرات و وسایل تزئینی کاربرد فراوانی دارد.
۲-الکترونیک: رسانایی عالی آن باعث می‌شود در قطعات الکترونیکی و مدارهای ارزشمند از آن استفاده شود.
۳-کاربردهای صنعتی: نقره در فرآیندهای مختلف صنعتی از جمله به عنوان کاتالیزور در واکنش‌های شیمیایی استفاده می‌شود.
۴-پزشکی: نقره خاصیت ضدباکتریایی دارد و در ساخت ابزارهای پزشکی، پانسمان و داروهای ضدعفونی کننده به کار می‌رود.
کاربردهای نقره در تمدن های مختلف
نقره از دیرباز در فرهنگ‌های مختلف به عنوان نمادی از زیبایی، ثروت و قدرت مورد استفاده قرار گرفته است. در ادامه به برخی از کاربردهای تاریخی نقره در تمدن‌های مختلف می‌پردازیم:
۱-مصر باستان: نقره در مصر باستان به عنوان فلزی ارزشمند و مقدس شناخته می‌شد. مصریان از نقره برای ساخت جواهرات، ظروف و حتی در مراسم مذهبی استفاده می‌کردند.
۲-یونان و روم باستان: در این تمدن‌ها، نقره به عنوان واحد پول و همچنین در ساخت زیورآلات و ظروف مورد استفاده قرار می‌گرفت. رومیان از نقره برای ساخت سکه‌های خود استفاده می‌کردند و این فلز نقش مهمی در اقتصاد آن‌ها داشته است.
۳-ایران باستان: ایرانیان باستان نیز از نقره برای ساخت زیورآلات و ظروف استفاده می‌کردند. در دوره ساسانیان، هنر نقره‌کاری به اوج خود رسید و ظروف نقره‌ای با نقش و نگارهای زیبا ساخته می‌شد.
۴-تمدن‌های آمریکای جنوبی: در تمدن‌های اینکا و آزتک، نقره به عنوان فلزی مقدس و ارزشمند شناخته می‌شد. این تمدن‌ها از نقره برای ساخت زیورآلات و اشیاء مذهبی استفاده می‌کردند.
۵-اروپای قرون وسطی: در این دوره، نقره به عنوان واحد پول و همچنین در ساخت ظروف و زیورآلات مورد استفاده قرار می‌گرفت. نقره در این دوره به عنوان نمادی از ثروت و قدرت شناخته می‌شد.
فواید نقره برای بدن چیست؟
نقره خواص متعددی برای بدن دارد که از دوران باستان تا به امروز مورد توجه بوده است. برخی از مهم‌ترین خواص نقره برای بدن عبارتند از:
۱-خواص ضدمیکروبی: نقره می‌تواند باکتری‌ها، قارچ‌ها و ویروس‌ها را از بین ببرد و به همین دلیل در پانسمان‌های زخم و تجهیزات پزشکی استفاده می‌شود.
۲-تنظیم دمای بدن: استفاده از زیورآلات نقره می‌تواند به بهبود گردش خون و تنظیم حرارت داخلی بدن کمک کند.
۳-خواص ضدعفونی‌کننده: نقره به عنوان یک ماده ضدعفونی‌کننده قوی شناخته می‌شود و در تصفیه آب و ضدعفونی سطوح کاربرد دارد.
۴-کاهش اضطراب: نقره می‌تواند به کاهش اضطراب و ایجاد آرامش در افراد کمک کند.
۵-تشخیص اسیدیته بدن: نقره می‌تواند تغییرات در اسیدیته بدن را تشخیص دهد و به عنوان یک نشانگر برای مشکلات سلامتی عمل کند.
- همچنین از دیگر خواص نقره میتوان به کاهش استرس، تند خویی، فشار عصبی، فشار خون و بهبود گردش خون و سوخت و ساز بدن و جلوگیری از حملات قلبی اشاره کرد.
- بر خلاف طلا که فعالیت ارگانیسم بدن را زیاد می‌کند، نقره آرام بخش است و به افرادی که تند خویی دارند استفاده آن پیشنهاد می‌شود.
- دلیل اینکه پرفروش‌ترین ماساژورها از نقره ساخته شدند همین خاصیت آرامش بخشی و تسکین دهندگی نقره می‌باشد.
- بر خلاف طلا، نقره هیچ اثر منفی بر روی آقایان ندارد و در نتیجه هیچ منعی برای استفاده از نقره برای مردان وجود ندارد.
دیدگاهتان را بنویسید